Nieśmiałość, a psychologia
Nieśmiałość to stan psychologiczny charakteryzujący się odczuwaniem niepokoju lub dyskomfortu w sytuacjach społecznych. Może to być spowodowane strachem przed osądem, dezaprobatą lub brakiem pewności siebie. Osoby nieśmiałe mają tendencję do unikania interakcji z innymi i mogą nawet doświadczać fizycznych objawów, takich jak zwiększone bicie serca, zarumieniona twarz i drżenie rąk, kiedy znajdują się w sytuacjach społecznych. Nieśmiałość jest związana z ewolucyjnym przystosowaniem; niektórzy badacze uważają, że mogła ona służyć jako mechanizm ochronny we wczesnych społeczeństwach ludzkich, zachęcając ludzi do zachowania ciszy i ostrożności w nieznanym otoczeniu. Ostatnie badania sugerują również związek między nieśmiałością a genetyką, sugerując, że pewne wzorce genetyczne mogą zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia nieśmiałości u danej osoby. Osoby nieśmiałe często odbierane są jako introwertycy, choć nie jest to do końca zgodne z prawdą. Według psychologów nieśmiałość to podświadomy, często irracjonalny lęk przed nawiązaniem interakcji społecznej. Przybiera ona różne formy – od niechęci do rozmów z innymi ludźmi po paniczny lęk przed wystąpieniami publicznymi.
Przyczyny nieśmiałości - poczucie własnej wartości
Nieśmiałość to cecha charakteru, która zazwyczaj towarzyszy nam już od wczesnych lat dziecięcych. Wiąże się ona zazwyczaj z niskim poczuciem własnej wartości. Osoby, które mają o sobie niskie mniemanie, unikają wypowiadania się przed innymi w obawie przed ośmieszeniem. Zaniżona samoocena sprawia także, że uważasz swoje poglądy lub czyny za mało istotne lub wręcz głupie, dlatego unikasz afiszowania się z nimi. Czynnikiem, który może potęgować nieśmiałość są niemiłe przeżycia, związane z drwinami, krytyką czy właśnie ośmieszeniem. Jeśli w przeszłości w reakcji na podejmowane przez ciebie działania spotykałaś się z wyśmiewaniem, pogardą lub napiętnowaniem, bardzo możliwe, że odczuwasz obecnie opór przed mówieniem wszystkiego na głos.
Prokrastynacja: jak przerwać błędne koło odkładania na później? >>>
Kolejną z przyczyn nadmiernej nieśmiałości jest paraliżujący stres, zazwyczaj zakorzeniony w traumatycznych wydarzeniach z przeszłości. Jeśli czujesz lęk przed wystąpieniami publicznymi i przemawianiem przed większą grupą ludzi, jest duża szansa, że w przeszłości zostałaś w podobnej sytuacji ośmieszona lub skrytykowana. Mogą to być nawet wydarzenia, których już nie pamiętasz, jednak lęk przed kompromitacją został zakodowany w twojej podświadomości.
Jak przezwyciężyć swoją nieśmiałość?
Nieśmiałość to zwielokrotniona forma napięcia, związanego z obecnością drugiej osoby. Odczuwa je każdy człowiek, jednak u osób nieśmiałych uczucie to jest paraliżujące, często uniemożliwiające wykonanie jakiejś akcji. Czy można tak po prostu pozbyć się nieśmiałości? Jak nie być nieśmiałym?
Pierwszym krokiem, który musisz wykonać jest samoakceptacja, czyli podniesienie poczucia własnej wartości. Gdy polubisz siebie jako osobę, łatwiej będzie ci udzielać się w towarzystwie. Nabierzesz bowiem przekonania, że nie każdy twój czyn czy wypowiedź kończy się ośmieszeniem. Dzięki temu będziesz w stanie szybciej przełamać lody.
Warto postawić sobie cele, na przykład idąc na kolację w towarzystwie, ustal limit minimalnych interakcji z innymi ludźmi. Przykładowo, „w trakcie tego wieczoru 5 razy wypowiem się na aktualnie poruszany temat” lub „postaram się skomentować każde z podawanych dań w ciekawy sposób”. Stawianie sobie łatwych do osiągnięcia celów pomoże ci przełamać strach.
Zobacz także:
Jak przełamać nieśmiałość?
Nieśmiałość to cecha charakteru, która może utrudniać codzienne życie w społeczeństwie i rozwój zdrowych relacji międzyludzkich. Ludzie nieśmiali mają problem z wyrażaniem swoich potrzeb i opinii. Często wolą oni zatrzymać je dla siebie, w obawie przed ośmieszeniem lub krytyką. Jak przełamać nieśmiałość i sprawić, że ludzie będą cię słuchać?
Pierwszym krokiem w kierunku przełamania nieśmiałości jest określenie, w których sytuacjach tracisz pewność siebie. Postaraj się nie przyklejać sobie łatki „jestem nieśmiała”. Zamiast tego wychwyć moment, w którym uruchamia się twoja blokada i postaraj się znaleźć tego przyczynę. Jeśli jest to kwestia traumy z dzieciństwa lub złych skojarzeń, warto przerobić te wspomnienia wspólnie z psychologiem lub terapeutą.
Dążenie do celu: jak być wytrwałym? 5 reguł, które warto wcielić w życie >>>
Najlepszą metodą na przełamanie nieśmiałości jest wzorowanie się na czyimś zachowaniu. Wybierz jedną osobę (może to być mama, koleżanka, postać z książki czy telewizji), która ma ważne dla ciebie cechy – jest przebojowa, śmiała, zawsze ma na wszystko odpowiedź itp. W trudnych sytuacjach pomyśl, co ona by zrobiłaby? Czy siedziałaby cicho, czy też włączyła się do rozmowy?. Dzięki temu dodasz sobie odwagi i będziesz w stanie przełamać paraliżującą nieśmiałość. Myśląc o tym, jak zachowałby się w danej sytuacji ktoś, kto jest dla ciebie autorytetem, automatycznie starasz się być i zachowywać podobnie do tej osoby. To z kolei pomaga w przezwyciężeniu nieśmiałości.
Jak pokonać nieśmiałość i lęk przed ludźmi?
Nieśmiałość przybiera różne formy, od stałych po tymczasowe, od utraty pewności siebie do lęku przed ludźmi. Ten ostatni rodzaj nieśmiałości może bardzo utrudniać życie na każdej płaszczyźnie. Osoby, które boją się wchodzić w interakcje z ludźmi izolują się w domu, a przez to jeszcze bardziej pogłębiają swój strach. Aby pokonać nieśmiałość, należy wyjść poza schemat. Najlepiej zastosować w tym celu metodę małych kroczków. Jak przełamać lęk przed ludźmi?
Przygotuj plan na przyszły tydzień. Na każdy dzień wyznacz sobie przynajmniej jedno zadanie, związane z interakcjami z ludźmi. Początkowe cele powinny być proste, np. „spytaj nieznajomego, która jest godzina”. Z czasem powinny jednak stawać się one coraz trudniejsze. Dzięki metodzie małych kroczków każdego dnia pokonujesz swoje ograniczenia i lęki, by finalnie stać się pewną siebie, przebojową osobą.
Jak pokonać nieśmiałość do mężczyzn w towarzystwie?
Nieśmiałość dopada mnóstwo kobiet szczególnie w sytuacjach, gdy chcą one dobrze wypaść w oczach mężczyzn lub jednego, konkretnego faceta. Jak pokonać paraliżującą nieśmiałość w obecności przedstawiciela płci przeciwnej i zrobić na nim dobre wrażenie? Przede wszystkim bądź sobą! Brzmi to banalnie, ale im bardziej starasz się być przebojowa, błyskotliwa i tryskać humorem, tym bardziej nie będzie ci to wychodzić. Postaraj się traktować mężczyzn jak kolegów lub przyjaciół. Dzięki temu łatwiej przyjdzie ci rozmowa z nimi.
Jak przezwyciężyć nieśmiałość?
Nieśmiałość to cecha charakteru, która w zależności od jej intensywności może zostać całkowicie lub częściowo wytłumiona. Nie istnieje uniwersalny sposób na jej pokonanie. Najważniejsze jest to, by po prostu każdego dnia ćwiczyć wchodzenie w nawet drobne interakcje z ludźmi. Aby poczuć się pewniej przed ważnym spotkaniem lub kolacją w większym gronie, możesz przygotować sobie kilka uniwersalnych tematów do rozmowy. Mogą to być tematy związane z twoją pracą i zainteresowaniami, ale również te bardziej ogólne, dotyczące aktualnej sytuacji na świecie, sportu, muzyki czy filmu. Ludzie o interesujących i nietuzinkowych poglądach są wysoce cenieni przez towarzystwo, dlatego warto przygotować taką awaryjną listę i sięgnąć po nią w razie potrzeby.
Jeśli wolisz nie pozostawać w centrum uwagi, możesz starać się skierować ją na kogoś lub coś innego, na przykład „Ten kurczak jest świetny! Z tego co mi wiadomo Tomek jest szefem kuchni – co sądzisz o dzisiejszej kolacji?” lub „ja niespecjalnie znam się na wyszywaniu, ale Ania wstawiała ostatnio na Instagrama wyszywanki, dlatego najlepiej spytajmy jej o to”. Dzięki takiemu łączeniu tematów wciąż jesteś uczestnikiem konwersacji, ale uwaga wszystkich nie koncetruje się na tobie, co może pomóc w przełamaniu nieśmiałości.
W walce z nieśmiałością ważna jest pewność siebie. Warto więc być świadomym swoich mocnych i słabych stron. Z pewnością jesteś w stanie wymienić szereg swoich wad, ale czy znajdziesz w sobie taką samą ilość zalet? Postaraj się wypisać na kartce 5 rzeczy, które w sobie lubisz i 5 swoich umiejętności, np. szybkie czytanie, gotowanie świetnych zup, parkowanie bez poprawek itp. Powieś tą listę w widocznym miejscu domu, najlepiej na lustrze, tak by często zerkać na nią w ciągu dnia i stale przypominać sobie o swoich mocnych stronach.
W podniesieniu poczucia własnej wartości pomoże ci również codzienny trening komplementów. Za każdym razem, gdy spojrzysz w lustro, postaraj się powiedzieć sobie jakąś miłą rzecz, na przykład „masz piękne włosy”, „ładnie się uśmiechasz”, „twoje piegi dodają ci charakteru”. Dzięki temu nauczysz się dostrzegać w sobie piękno i patrzeć na siebie mniej krytycznie. Zadbaj również o swój umysł. Zapisz się na dodatkowe zajęcia, rozpocznij kurs językowy lub dołącz do lokalnego klubu filmomaniaków. Dzięki temu połączysz swój rozwój intelektualny z przełamywaniem nieśmiałości, ponieważ będziesz zmuszona zapoznać się z nowymi osobami. Jeśli jednak nie czujesz się na siłach, by iść na takie zajęcia samotnie, zabierz ze sobą koleżankę.
Czy da się leczyć nieśmiałość?
Tak, wyleczenie nieśmiałości jest możliwe. Nieśmiałość może być leczona za pomocą terapii poznawczo-behawioralnej, leków lub kombinacji tych dwóch metod. Terapia poznawczo-behawioralna jest rodzajem psychoterapii, która pomaga ludziom zidentyfikować i zmienić negatywne wzorce myślenia i zachowania. Leki mogą być również stosowane w celu zmniejszenia lęku i zwiększenia zaufania społecznego.
